Ponad 300 zabytków ...

Muzeum Historyczno - Etnograficzne im. Juliana Rydzkowskiego w Chojnicach zaprasza na otwarcie wystawy Tajemnice Łużyckich Brązowników i Garncarzy ze zbiorów:

18 lutego 2014  10:38

Podziel się:  

Muzeum Archeologicznego w Gdańsku

Muzeum Archeologicznego w Poznaniu

Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze

Muzeum w Koszalinie

Muzeum Miejskiego Wrocławia

Muzeum Okręgowego w Toruniu

oraz ze zbiorów prywatnych i kolekcji własnej

środa, 19 lutego 2014 r., godz. 17.00

Brama Człuchowska

Ludność kultury łużyckiej (ok. XIII - III w. p n.e.) należy do jednego z  najbardziej rozpoznawalnych na terenie Polski społeczeństw pradziejowych.  Często kojarzona jest z doskonale przebadanym, a następnie  zrekonstruowanym grodem w Biskupinie. Jednakże na obszarze niemal całego kraju archeolodzy odkrywają charakterystyczne, ciałopalne cmentarzyska, osady i grodziska użytkowane przez przedstawicieli tej kultury. Wśród wielu ciekawych artefaktów pozyskiwanych w czasie badań wykopaliskowych niewątpliwie czołowe miejsce zajmuje, wspaniale wykonana pod względem artystycznym i technicznym, ceramika, a także niezwykle kunsztowne wyroby brązowe. Właśnie tym szczególnie wyróżniającym się dziedzinom wytwórczości łużyckiej poświęcona została, prezentowana w Bramie Człuchowskiej, wystawa  pt. „Tajemnice łużyckich brązowników i garncarzy”.

Na ekspozycji zaprezentowano ok. 300 zabytków – wśród nich ceramikę o interesujących, rzadko spotykanych formach i zdobnictwie, np. naczynia  guzowate - amfory, wazy, dzbany z wypychanymi od wewnątrz guzkami, naczynia malowane - odznaczające się kontrastowo zestawioną kompozycją  kolorowej dekoracji, inkrustowane – zdobione wzorami, niekiedy rysunkami figuralnymi wypełnionymi białym barwnikiem, klepsydrowate lub dzwonowate piecyki z ażurowanymi ściankami zwane „kadzielnicami” lub „naczyniami sitowatymi”, okrągłe, płaskie talerze do pieczenia, tzw. tabakierki, różnego kształtu grzechotki, zabawki, dwojaki, trojaki, figurki, naczynia antropomorficzne, zoomorficzne i ornitomorficzne, ceramikę przyjmującą  różne kształty – np. butów, rogów do picia, mis i pucharów na pustych nóżkach itd.

Niektóre formy wzorowano na naczyniach brązowych. Dużą część ekspozycji zajmują obiekty odlane z brązu (stop miedzi i cyny w stosunku 9:1) – biżuteria, naczynia, przybory, części oporządzenia końskiego, broń i narzędzia. Niektóre z nich, nawet te niewielkie, są bogato ornamentowane, co nie zawsze jest widoczne „gołym okiem”, dlatego wyeksponowano też powiększenia fotograficzne szczególnie dekoracyjnych brązów. Wśród zabytków brązowych na uwagę zasługują przedmioty odkryte w 2. poł. XIX wieku w okolicach Chojnic, a następnie przekazane do zbiorów muzeum w Gdańsku, gdzie przetrwały obie zawieruchy wojenne aż do dzisiaj, jak np. naszyjnik kołnierzowaty z V okresu epoki brązu, ze skarbu z Rytla czy naramiennik i bransoleta z Chojniczek.

Aby nieco uchylić rąbka tajemnicy produkcji tych swoistych „dzieł sztuki”, pokazano też warsztaty pracy ich twórców. Szczególnie imponujący jest warsztat brązownika - z miechem i glinianą dyszą do podsycania ognia, z tyglami do topienia brązu, glinianymi łyżkami odlewniczymi, a także glinianymi i kamiennymi formami odlewniczymi – płaskimi bądź muszlowatymi (skrzyniowymi). Spora część prezentowanych na wystawie obiektów brązowych została odkryta  jako depozyty w ziemi. Takie skarby mogą świadczyć o tezauryzacji dóbr  materialnych, będącej objawem postępującego zróżnicowania majątkowego  społeczności łużyckiej.

(MW)