Jasnota purpurowa – popularna i tajemnicza roślina

Na łące rośnie wiele popularnych roślin, o których niewiele wiemy i dlatego nie doceniamy ich właściwości. Jasnotę purpurową myli się z pokrywą. W kształcie listów jest jakieś podobieństwo między tymi roślinami.

22 marca 2023  08:50

Ziele jest bogate w cenne dla zdrowia składniki jak flawonoidy i garbniki, wykazuje działanie przeciwzapalne, uszczelniające naczynia krwionośne, regenerujące, oczyszczające.   |  fot. ilustrac.

Obie mają mnóstwo właściwości zdrowotnych, więc dobrze jest znać i potrafić rozróżnić obie rośliny. Traktowane są jako chwast, choć mają właściwości lecznicze. O ile wiedza o pokrzywie jest dość powszechna, o tyle jasnota purpurowa jest pomijana i rzadko wykorzystywana. Niesłusznie, bo jest to niezwykle cenna roślina. Co jeszcze wiedzieć warto o roślinie, jaką jest jasnota purpurowa?

Co warto wiedzieć o jasnocie purpurowej?

Na świecie występuje ok 50 różnych gatunków jasnot. Dorastają  nawet 30 centymetrów, choć zazwyczaj dorasta do 15-20. Rosną w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Jasnota purpurowa należy do rodziny jasnotowatych. To zazwyczaj jedno lub dwuroczna roślina. Występuje w glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych i bogatych w azot.  Często spotyka się ją na polach uprawnych, nieużytkach, terenach przydrożnych i ogrodach, gdzie właściciele traktują ją jak chwast i niszczą.  

Jej liście, podobnie jak przy pokrzywie, są karbowane, sercowate, ale mają fioletowe zabarwienie.  Liście pokryte są delikatnym meszkiem i występują w kilku rzędach. Pomiędzy nimi wyrastają dekoracyjne, purpurowe kwiaty o długości około 1,5 cm. Zaś dla wszystkich posiadaczy tui, zapraszamy do zapoznania się z artykułem: Co zrobić, żeby tuje szybko rosły?

Przysmak mrówek

Jasnota purpurowa cechuje się ciekawym procesem rozprzestrzeniania.  Na czubku jasnoty znajduje się  bulwa, która zawiera mrówkowe przysmaki. Mrówki sięgając po tę przekąskę, przenoszą ją ze sobą i po jej skonsumowaniu zostawiają resztkę, która pozwala na wyrośnięcie nowej rośliny.  Mrówka pokonuje spore dystanse, co sprzyja  rozprzestrzenianiu się omawianej rośliny. Warto dodać, że jasnota zapylana jest przez błonkówki.

Właściwości lecznicze jasnoty

Kiedy zauważmy jasnotę purpurową w ogrodzie, to nie należy jej tępić, tylko skorzystać z okazji i zbierać. Jest ona bowiem bogata w witaminę C, przeciwutleniacze i żelazo oraz inne składniki mineralne. Świetnie działa na układ trawienny. Ochrania wątrobę, wspomagając jej prace oraz pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Oznacza to, że zapobiega nadkwasocie, niestrawności oraz poprawia trawienie białek przez podniesienie kwasowości soku żołądkowego. Jasnota purpurowa zmniejsza dolegliwości miesiączkowe i powoduje zmniejszenie nadmiernego krwawienia.

Posiada właściwości rozluźniające – usuwa drżenie mięśni poprzecznie prążkowanych, zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych, dzięki czemu pomaga przy dolegliwościach bólowych, mi.in. głowy czy pleców. Jasnotę purpurową warto stosować przy dolegliwościach migrenowych. Ma także działanie uspokajające i obniża ciśnienie krwi. 

Napar z jasnoty purpurowej działa przeciwbólowo i pomaga przy migrenach oraz zatruciach. Można ją stosować na przeziębienie z dodatkiem miodu. Olej z jasnoty jest pomocny w zwalczaniu problemów z trawieniem. Jasnota purpurowa bywa stosowana jako przyprawa do sałatek, zup i sosów w formie suszonych lub świeżych liści.

(mat. zewnętrzny)