"Czystość jest ozdobą każdego domu"

"Co ja ugotuję, każdemu smakuje" czy "Miłość i zgoda domu ozdoba" - to tylko kilka przykładów sentencji, jakie przypomnieli sobie uczestnicy wykładu Tradycja makatki na wsi pomorskiej.

14 lipca 2024  10:13

Makatki zawsze niosły ze sobą jakieś przesłanie. Były wskazówką postępowania, przypominały o normach i zasadach, jakimi człowiek powinien się kierować.   |  fot. GOK

Prelekcję, o tych popularnych niegdyś tkaninach, wygłosiła etnografka – Kinga Turska – Skowronek. Mieszkanki Silna, Ogorzelin i Ciechocina (bo to głównie panie z tych miejscowości były obecne na wykładzie) z zainteresowaniem wysłuchały wątku na temat tradycji wykonywania i użytkowania makatek na terenie Kosznajderii. W regionach zamieszkiwanych przez ludność pochodzenia niemieckiego.

„Moda” na makatki nastała trochę wcześniej niż w pozostałych regionach Polski, bo to właśnie z Niemiec i Holandii przywędrowały te tkaniny. Początkowo hafty na nich były jednobarwne, przeważnie niebieskie, od lat 30. XX w. coraz częściej wielokolorowe. Kolejnym etapem rozwoju było drukowanie, jedno- lub wielobarwnych makatek, gotowych do wykorzystania od razu po zakupie.

Najczęstszym motywem był sielski obrazek, zwykle z korespondującym z nim napisem. Makatkowe motywy stanowiły odzwierciedlenie powszechnie znanej i popularnej, nie tylko w Niemczech, dewizy tzw. trzech K (kościół, kuchnia, kołyska). Credo to określało tradycyjną rolę kobiety w XIX- wiecznym społeczeństwie i rodzinie, a makatki  stanowiły domową i obyczajową encyklopedię - dzisiaj niekoniecznie aktualną, co podkreślały uczestniczki spotkania.

Prelekcji towarzyszyła prezentacja zbiorów z Muzeum Etnograficznego w Toruniu oraz z Muzeum Borów Tucholskich. Panie z sentymentem rozpoznawały motywy, które pamiętały z domów rodzinnych lub domostw swoich babć. Osoby zainteresowane samodzielnym wykonaniem makatek, mogły przerysować motywy z prezentowanych obiektów.

Wykład wzbudził duże zainteresowanie uczestników. Mamy nadzieję, że z podobnym przyjęciem spotka się kolejne spotkanie z etnografem zorganizowane w sileńskim domu kultury. 19 lipca (w piątek) zapraszamy na prelekcję Grażyny Szelągowskiej z Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Tematem wykładu będą „Kwiaty z zapomnianych ogródków wiejskich”. Początek spotkania o godz. 17.00 Wstęp wolny.

GOK