Chojnice

Miasto Chojnice przez Jana Długosza zostało nazwane Kluczem i Bramą Pomorza, co ciekawe, określenie nic nie straciło na znaczeniu, przeciwnie, nawet się umocniło.

5 marca 2010  20:26

Podziel się:  

Historia miasta sięga średniowiecza. Jak wykazują badania archeologiczne, w XI - XII w. istniała tu osada otoczona wałem ziemno - drewnianym. W źródłach pisanych nazwa Chojnice pojawiła się po raz pierwszy w 1275 r., w dokumencie wystawionym przez księcia pomorskiego Mestwina II.  Na początku XIV w. Krzyżacy opanowali Pomorze Gdańskie i od nich zapewne, przed 1320 rokiem, Chojnice otrzymały prawo miejskie, zaś odnowiony przywilej lokacyjny datowany jest w 1360.
Na mocy Traktatu Wersalskiego powiat chojnicki  znalazł się w granicach niepodległej II Rzeczypospolitej, wojsko polskie wkroczyło do Chojnic 31 stycznia 1920 r. Granica państwowa została ustanowiona w odległości 2 km od miasta, przez miasto biegł ważny szlak tranzytowy (drogowy i kolejowy) z Rzeszy Niemieckiej do Prus Wschodnich. Miasto pełniło w dwudziestoleciu międzywojennym rolę centrum administracji, życia społecznego,  szkolnictwa, kultury i turystyki, ośrodka handlu i usług dla regionu południowych Kaszub i Borów Tucholskich.
Po II wojnie światowej trud mieszkańców skierowany był na odbudowę oraz poprawę warunków bytu. Począwszy od lat 60. nastąpił okres rozwoju, związany z rozbudową, bądź budową  nowych zakładów przemysłu spożywczego, meblarskiego, metalowego i innych.  Dało to impuls budownictwu mieszkaniowemu, które realizowane było z dużym rozmachem do lat 90., zarówno wielorodzinne (zwłaszcza spółdzielcze) jak i indywidualne.  Nastąpił rozwój przestrzenny miasta, urosły duże osiedla - im. Hallera, 700 - ecia, Kaszubskie, Kolejarzy, Bytowskie i in., powstały nowe szkoły i przedszkola.
W Chojnicach i bezpośrednim sąsiedztwie istnieje rozbudowane zaplecze turystyczne, m.in. działa park wodny i przystań żeglarska (Charzykowy). Miasto jest licznie odwiedzane przez turystów, w tym także z zagranicy, w szczególności z Niemiec. Chojnice są bazą turystyczną do wycieczek na południowe Kaszuby, tzw. Gochy i Zabory.
Wartym podkreślenia jest to, iż Chojnice stanowią swojego rodzaju centrum regionalne. Związane jest to z faktem, że do najbliższego miasta podobnej wielkości (minimum 40,000 mieszkańców) jest ok. 70 km w kierunku zachodnim (Szczecinek), ok. 90 km na południe (Bydgoszcz), ok. 100 km na północ (Słupsk), ok. 80 km na wschód (Starogard Gdański) oraz ok. 120 km w kierunku północno-wschodnim (Trójmiasto). Sytuacja taka sprawia, iż sporo osób dojeżdża do pracy do Chojnic z okolicznych miejscowości. Dzięki oddaniu do użytku nowej tzw. południowej obwodnicy, która kosztowała wg danych GDDKiA ponad 200 mln zł, umożliwiono znaczne przyspieszenie przejazdu i tranzytu towarów na drodze krajowej nr 22.

Warto zobaczyć: Chojnice

Muzeum Historyczno – Etnograficzne

Mieści się w „Bramie Człuchowskiej” przy ul. Podmurnej 13 oraz w baszcie „Kurza Stopa” przy ul. Podmurnej 3. Tel. 052 3972319 w.24. Godziny otwarcia w lipcu i sierpniu: wtorek ÷ piątek: 10oo - 17oo, sobota i niedziela: 11oo - 16oo, w poniedziałek nieczynne. Ceny biletów: normalny - 5 zł, ulgowy - 3 zł, przewodnik - 20 zł.
W Bramie są następujące stałe ekspozycje: „Pradzieje Ziemi Chojnickiej”, „Sztuka na Kaszubach”, „Chojnice. Z dziejów miasta”. W „Kurzej Stopie” jest „Galeria Współczesnej Sztuki Polskiej”. W oddziale przy ul. Drzymały 5 mieści się „Kolekcja historyczno - regionalna Albina Makowskiego”. Obejmuje archiwalia, pamiątki rodzinne, zabytki związane z historią i etnografią regionu, ciekawy zbiór numizmatów, rzeźbę, malarstwo i rzemiosło artystyczne. Czynna jest w godzinach otwarcia muzeum, po wcześniejszym zgłoszeniu.

Bazylika Mniejsza

Parafia rzymskokatolicka pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, Plac Kościelny 5.

Ten najstarszy kościół w Chojnicach ma długość 46,2 m, szerokość 19,6 m, wysokość 14,6 m, trzy nawy. Wybudowano go w latach 1340 - 1360 z czerwonej cegły w stylu gotyku nadwiślańskiego (pomorskiego). Konsekracji dokonał w 1365 roku biskup Piotr z Gniezna. Ściany kościoła zdobią wykonane w roku 1957 freski, które upamiętniają ważne wydarzenia z życia parafii. W 1993 r. kościół został decyzją Jana Pawła II podniesiony do godności bazyliki mniejszej.

Kościół Gimnazjalny

Kościół filialny parafii pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela (usytuowany vis a vis Bazyliki). Ten późnobarokowy kościół został wzniesiony w latach 1733 – 1744. Twórcą kościelnej polichromii był chojnicki malarz barokowy, Franciszek Ksawery Haeflich.

Mury obronne

Poza Chełmnem żadne z miast pomorskich nie posiada tak dobrze zachowanych dawnych murów obronnych, jak Chojnice. Ich budowę rozpoczęto w I połowie XIV wieku, kiedy to nasze miasto było we władaniu Zakonu Krzyżackiego. W ciągu kilkudziesięciu lat  powstały 3 bramy i 22 baszty. Najdłuższy zachowany do naszych czasów odcinek murów znajduje się wzdłuż ul. Sukienników, Grobelnej i Wałowej do Młyńskiej. Dalsze fragmenty są widoczne przy stadionie, następnie od strony wschodniej (ul. Okrężna), gdzie wykorzystywane są w fundamentach budynków. Zachowały się ponadto niektóre baszty i Brama Człuchowska (siedziba Muzeum) oraz fragment fosy (dziś amfiteatr). Przy Bramie warto zobaczyć „złomorzeźbę” autorstwa chojniczanina Jarosława Urbańskiego przedstawiającą symbol miasta – tura.

Cmentarz parafialny przy ul. Kościerskiej
Powstał w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Groby z tego okresu zachowały się w części południowo - wschodniej. Po prawej stronie bramy głównej przeczytać można wypisane gotyckimi literami, epitafium proboszcza ks. Augustyna Behrendta. Kwatera zakonnic znajduje się po lewej stronie bramy. Pomniki ludzi znanych z dziejów Chojnic i zasłużonych dla regionu spotkać można na całym cmentarzu: pierwszy lekarz powiatowy w odrodzonej Polsce Hipolit Ostoja - Lniski, ziemianin Stefan Sikorski z żoną Marią, kwatera kilku pokoleń znanej rodziny lekarskiej Łukowiczów, pierwszy polski prezes sądu okręgowego Leon Pytlik, pierwszy polski burmistrz miasta Chojnic Alojzy Sobierajczyk, działacz narodowy ks. Antoni Wolszlegier. Zwraca uwagę pomnik pokrywający zbiorową mogiłę obrońców Chojnic z 1 września 1939 r. i poległych pod Krojantami ułanów.