osady nasypowe
Miasto moje rodzinne Chojnice Chce, Wam przedstawić, -..w miarodajnym, ,,Źródle ’’, -z przekazu pokoleń , jaki poznałem z wielu relacji, ten, zapisałem aby , był jak kiedyś w powszechności … U początku, jak , wszystkie osady tak, nasza chojnicka zaczynała , swe początki w ,, walach nasypanych ’’ Była w podobieństwie , jak, w zachowanych tego typu, pozostałych osadach również chojnicka. Na podstawie wspólnotowej tradycji można odczytać znaczenie w podobieństwie powstałe osady. W porównaniu z zachowanych osad, na podstawie , tych z wzoru nanieśmy chojnickiej osady, rekonstrukcje… … …. Wiernym wzorem sa Osady, w obecnie.- Wielkiej Brytanii, te zachowane wskażą nam, jaka była i nasza osada. …. Nie mury , -jak się podaje, a wcześniej osady w ,,międzywałach’’ stanowiły początek plemion słowiańskich. Ten okres rozwoju ,,Osady’’, -na będącej , wolności plemiennej, w naszym kraju jest pomijany. … Mianem etnicznym była osada i wokół plemienni sąsiedzi, jako osadnicy na wolności bez lenna, tak, powstała nacja Kaszubska, a tych w wspólnocie chroniło wokół, prawo zwyczajowe. … …pozostał na ziemi Chojnickiej, jak krajach Normanów i Anglosasów, tak, i naszej chojnickiej osadzie kaszubskiej zapisany ,,kręgami wałowymi’’ ślad z tego okresu. … Jest o tym znaczeniu jako, o początku ,-również zachowany przekaz, z ludzkiej pamięci, jako źródło nieomylne Te,/źródło/ potwierdzają nasypy jakie pozostały po osadzie. …. Sa ponadto w fałszu zapisy, ze osady kaszubskie zakładali Prusacy. Ten fałsz nanieśli zakonnicy Krzyżaccy…, jak twierdzono,co potwierdza Burmistrz Jssak, Podając, ze zakon nasiał Wiele fałszu w źródłach pisanych początku ,stad trudno podać początki miasta. … Ponadto, szukają obecnie archeolodzy w osadzie Chojnickiej palisad, -jakie mogły być przed zaborem krzyżackim. Jest to całkowite nieporozumienie, -miasto powstawało, jako osada plemienna , te powstawały ,, miedzy walami’’ , jak Nasza, tak inne wokół basenu bałtyckiego w podobieństwie … Grody feudalne jakie, powstały, - to nie początki… Aby, określić przynależność i początek powstania osady szuka się u obecnie narodu powiązania od dynastycznych władców, co jest bledem w mianie epoki . Osadę cechowała nacja plemienna, a nie przynależność do narodu, jakiego wówczas nie było . Zanim nastał Naród, - jak Nasz Polski’’, wcześniej ,a dokładnie, w miedzy okresie wspólnoty do przejścia w feudalizm byli w tych ,osadach plemienni władcy jak ,Piast z linii Świętopełka. Słowianie byli powiązani z światem chrzesciansko bizantyjskim, o 1000 letniej tradycji, która zamazali nastali rzymscy biskupi i ich krucjatorzy, to nasze początki wspólnoty. Od nastania feudalnej Zwierzchności wnoszono Lud do zależności dynastycznej. Wobec, nastających władców od princes,- u początku do ,,Dux’’ i ,,Rex’’,- koronnych dynastyczni władcy zakrywali w kronikach na, ich dyktando pisanych przejęcie plemiennej sposcizny. Zajęte ziemie popadły w lenno, i te oddając w lennie nazywają koronna sposcizna, -jak, inni,- tak, nasi protoplaści państwa Piastow Wzorem innych nazywają swe królestwo piastowskim a nie polskim. fakt nastawania władców obcych z tz. Sukcesji , oddalał rdzenne pochodzenie nacji , jak Kaszubow w powiazaniu, Nas w fałszu do Prusow. Historycy /niektórzy/ odnoszą się również w podaniach , o Nas w odniesieniu do władców i stad, do wykazania przynależności Narodowej. Jest to blad kardynalny Nie władcy a, ,, nacja’’ stanowi Narod , tak było zanim nastała Krucjata Północna i upadek plemiennych władców. Na naszych Kaszubach były Prusy, jako królewskie bo nazwa odnosiła się do lenności, jaka została po państwie krzyżackim, nawet w rządach królów polskich nasze Pomorze było przynależne koronie polskiej , jako pruskie, była to spuścizna z lenna. … Wcześniej, słowiańskie plemiona na północy nazywano ,,Przymorzanami ‘’ /Pomorze ,Polabianie / oraz inne w nazwie ,,Stolmenowie’’ , bedacy na prawie normańskim oraz Kaszuby , jak ,podaje Jerzy Holender nazywani ,,Taszeb’’ kaszeb ,od będącego wyznania jaki pielęgnowali. zachowanie nazwy Kaszuby w użyciu książąt Pomorza Zach. Daje nam pewność ze wspólnota kaszubska tam Zamieszkiwała /stad , zapożyczenie książąt jako Kaszubsko pomorskich. Ten fakt należy zestawic Z obecnie pozostala ziemia kaszubska I powstanie potwierdzenie z uzasadnienia I zachowanych wypowiedzi ze narod Kaszubski był od Odry do Wisly. … Fragment z zapisu Rozmowa z J Holender na temat nazwy miasta Chojnice. /Źródło/ jako, u początku, miedzy walami osady w tradycji powstawały tak, te wzmocnione kamieniem polnym tworzyły szaniec stad, Chonyc do obecnie Choynice. Jak, przedstawił mi mój Sprawozdawca,- Jerzy Holender tak, ja wam z zachowanej, U pokoleń trwalej relacji utwierdzam, ze były Wały osobliwe wokół Osady,- a miedzy tymi Tarasy ,jak obecnie Śródmieście Z obok w Szlegen /obecnie pl, Piastowski W ciagu pl. Jagielonski Do ul. Strzeleckiej Był to taras nazywany Dlugim Tag Targiem. …. Osadę oddzielił mur krzyżacki od strony zachodniej. … Na walach stawiano , -później, domy co wynikało z mokrego terenu wokół. Nasyp wzmacniano kamieniem polnym,- chroniącym zagrody od rzeki chojnickiej i od napływowej wody z roztopow, tak ,powstał szaniec. Wspominał Jerzy ,jak obecnie Brama Człuchowska tak, w zaraniu symbol miasta stanowiła osobliwa brama dębowa, która tworzyła dostęp do zacnego Chonyc /szaniec/ kamiennego. …. Potwierdzenie. choć szczątkowe , jednak. -nadal pozostałe wały, ,, mówią wiekami’’ o tej osadzie , jaka,- była i jest do obecnie. Z odczytania materiałów ,,Źródłowych’’ / pisanych/ i rzeźby terenu /wiarygodność wyższa/ poznamy początku powstania …………. Powrót do tradycji Wiarygodnego przekazu. Nastało, obecnie odrodzenie do poznania historii lokalnej, choć,- były u ludu w pamięci znaczące przekazy ,- te jednak, nie znalazły zainteresowania u napływowych mieszkańców po okupacji, co ulega zmianie obecnie, bo jak, ci co od wiekow w tym mieście maja korzenie zastałe, tak napływowi, jak pozostali , w wspólnocie czuja się z miastem obecnie związani jako tu urodzeni. ………………… Jest to podanie i przekonanie dla innych, mieszkańców osad pomorskich, ze tego typu osada, jak chojnicka była na Kaszubach znaczącą , jako szaniec. A obok inne… … Stolmeni , jak nazywali nas Normanie, podobnie wznosili swe osady stad, My, z przymorskich , -u początku jak nazywano Pomorze w plemiennych Kaszubach jako naród zacny od Odry do Wisły. Ten wzór odczytajmy i przedstawmy miastom pomorskim , na jakich powstały na przymorzu , u boku normańskich. Sa różne źródła Te wpadają do jednej rzeki, Tak,- w historii rożne źródła, a nawet fałszywe można rozszyfrować z rzeki informacji. Jeżeli , Ta, odbiega od tradycji , w jakiej powstawała Osada, to tam, fałsz, jak oliwa na wierzch wypłynie , bo nie ma pokrycia fałsz z tradycja , która , jednym nurtem płynie. … ,,Jest to osada, jak tysiące na naszym zielonym kontynencie’’. Zatem mamy prawo się odnieść do, Innych w Europie , aby z zachowanych zabytkow wykonać rekonstrukcje zniszczonej osady Chojnic pra początku. korzenie Każdy, naród ma swe odniesienie jako początku od znaczących osad ,,plemiennych’’. …My Polacy zaczynamy o nas, -doniesienie od Mieszka… stad, inni w Europie sa w przekonaniu, ze, my jako naród wyrośliśmy w lesie i w tym , budowano zamki krzyżackie… Taka jest nasza kaszubska ,,Wiara’’,- jak nasza wiedza… My, Chojniczanie na kaszubskiej Ziemi , -odnieśmy się do początku zapisanego, -jak u innych, którzy , podają zapis o powstającej osadzie w ,,nasypowych walach’’. Słowiańszczyzna z która jesteśmy związani, nie odnosi się tylko do Biskupina, -choć, ten Wyróżnia nas , jako,- zorganizowanych i wolnych z kraju jakim były Kaszuby od plemion połabskich granicy do obecnie Pomorza.. Nasza osada Chojnicka jest wzorem, koronnym przykładem na wszechobecność na ziemii kaszubskiej… Możemy wykazać na naszym przykładzie ze ,jak u nas, tak, powstawała tradycja w innych, -z naszej tradycji , -a nie odwrotnie jak podaja krętacze ze Chojnice założyli pra starzy Prusacy… Jak było… Jak zachowano o nas Wspomnienie w ludu Tej ziemii ,,Slowach I pokoleniach mijających… …. Wały nasypowe wzmacniano kamieniem polnym na Kaszubach zanim nastali feudalni władcy budujący dla swej wyłącznie ochrony i wygody potężne warownie. Osady plemienne chroniły , ogol społeczność kaszubska, -nie znano lenna… Osadę, te chroniło lokalne prawo wolności… jak, urządzone były osady , które były, rozsiane w całej Europie i bliźniaczo do przymorskich podobne. Pamiętajmy, jak w tradycji Przymorskiej /Pomorze/ osady na kaszubskiej ziemi i obok Połabian, tak Narmani i Anglosasi swe początki u zapisu /źródło/i nam oddali… Powstawały tz. tarasy na ,tych wytyczano ogrody . Taras był otaczany dla ochrony osady walem przed napływem wzbieranej wody ponieważ, w należytym zwyczaju było lokować osadę w chroniącym naturalnym legowisku, jak ,miedzy jeziorami, co dotyczy osady Chojnickiej. Ta naturalna osłona nanosiła na osadnikow obowiązki w utrzymaniu koryta rzeki Chojnickiej, która zbierała wody napływowe, -w dwu nam znanych jeziorach . -Niemniej, - co poznacie , było wokół zlewisk wokół osady więcej. Do obecności zachowały się wały nasypowe na obecnie ul. Brzozowej . Ten, wal oddzielał i regulował napływ wody do jeziora nazwanego zakonnym. Drugim , znaczącym walem był na obecnie ul Zielonej , który , również się zachował jednak, o znaczeniu ,tych ,-u powstania i przeznaczeniu trzeba wspomnieć, o roli,- jaka miały u początku. Na obecnie rozbieranej rzeźni miejskiej, była miedzy walami na wzniesionym tarasie społeczność która nazywano Borysami, -jak mówiono, -byli , z gwary jak Kaszubi slow/iczami. Jak, w każdej osadzie, tak w naszym mieście, -bo nie ma wyjątku, w tego typu osady, były śluzy regulujące napływ i odpływ wodny osadę w linii brzegu chroniąc oraz wały suche, które były tarasami oddzielającymi ogrody oraz pastwiska. Wprowadzenie hodowli i uprawy Nanosiło, obowiązek ochrony dobytku przed dzika zwierzyna. Powstawały psie pola w których szkolono psy pasterskie. Stad, wały w swej zmyślności były , -w dwu nasypach. W niecce miedzy tymi walami biegały psy chroniące dobytek. Osadę . oprócz psiarni chroniły na walach posadzone wierzby , które nacinano w pniu i naginano do poziomu. Ten system zapewniał osłonę w formie gęstego żywopłotu. Najważniejszym w zabudowie był fakt , ze system,- ,, międzywałowy’’, -chronił cala osadę wraz z dobytkiem . Naczelnik osady nie wyróżniał się wiodącą budowla ,jak w nastalym później feudalizmie i powstających włościach rycerskich. Chojnice miały psie pole na miejscu obecnie starostwa. Była , tam w czasie późniejszym ,niż ten , który przedstawiam ,,Gora strąceń’’ ,na której, trącano przestępców na prawie zwyczajowym. Było wokół ,tej cmentarzysko , -niektórych grzebano, a tych, którzy się narazili się w sposób dokuczliwy osadnikom , wrzucano, w psie międzywały, o czym zachowała się u ludu opowieść… Drugim, znaczący taras był pastwiskiem , który był na obecnie placu Piastowskim. Zachował się zapis, ze biegła, tam ,,stara droga ‘’do później, eremu Augustian. Znaczący wal zachował się po licznych przebudowach tego terenu za była remiza strażacka , jaka była do lat 70-tych. Na starych walach później , jako,- jedynie wzniesieniach pozostałych stały domy które wokół były obłożone kamieniem polnym /do lat 70 widoczne/ …waly wraz z na tym podwyższeniu z chatami starzy mieszkancy jako zachowane w opowieści o osadzie z pra czasu podawali. Podobnie na pierzei południowej tego placu, /piastowski/ dziś niewyraźnie po zniwelowaniu i postawieniu blokowisk widać nasyp ,jaki tworzył wal. Pozostały dom do lat również siedemdziesiątych , który był schroniskiem był podobnie obrukowamy na wale kamiennym otoczakiem. Miedzy tym tarasem nasypowym /plac Piastowski/ płynęła rzeka Chojnicka , która zmeliorowali eremici augustiański budując śluzę. Niemniej, tradycja budowy na walach domostw się zachowała sie do dzis dla wprawnego oka, - widocznie. Wiodącym tarasem /nasyp/ jest bieg ulic Batorego i Strzeleckiej. Na skraju ul. Strzeleckiej /również do lat 70/ były domy na obłożonym kamieniem na stoku,- na będącym wokół -,,Tag Szlegen ‘’, jak w okresie krzyżackim nazywano to targowisko międzywałowe. Nazywano je tagze Długim Targiem. Teren opisany , jako pozostałość ,,po walach’’ można rozpoznać na starych fot. z minionego stulecia. Osady plemienne miały targowiska . Dzień i Zycie osady zaczynano od otwarcia wrót. Wrota potężne stanowiły w niezależnej osadzie, -bez lenna jak wspominali mieszkancy Swobody w tym Wolność jaka zachował Będący, Władca Magnus ktory zbudował strażnicę rycerska na wzor normański. Czyt. Rozdzial ,,Magnus’’ Osada chojnicka miała zmieniany zapis , -a dokładniej, w napływowej społeczności , jaka, się znalazła na Kaszubach wraz z zakonem krzyżackim u tej , zaboru nasiano wiele fałszu,... Jak pisał Jssak, -nasiał zakon wiele fałszu , stad trudno szukać początków założycieli miasta… Podal , jednak nam znaczącą informacje, -o będącym na Szlegien /Strazmianki/ pra stara społeczność , która miała swoje prawa i odrębność zwyczajowa . …mieli swego wojta a nawet dwóch. Pisze dalej, Tym, odebrano prawa miejskie w 1549 roku , …sukiennikom ,a szczególnie płóciennikom…, -co świadczy , o zawiści wobec społeczności lokalnej… Zapis, burmistrza jest miarodajnym źródłem , ze była rdzenna społeczność , jaka zachowała się w osadzie, zanim doszło do wybudowania muru zachodniego /obecnie ul, Grobelna /, który ,-odtąd oddzielał osadę chojnicka. Należy zaznaczyć, ze powstała warownia krzyżacka podzieliła osadę i doprowadziła do zahamowania w jej rozwoju. Wstęp do opisu Issaka ma na posłużyć do utwierdzenia , -Was ,-o będącej spolecnosci kaszubskiej w osadzie chojnickiej. W tej osadzie był tz. Szlegen targ nazywany ,,długim ‘’, co wynikało z ciągłości , a biegł on od ,,Starej drogi’’ /plac Piastowski/ wzdłuż strumyka , który miał wpadać na ulice Strzelecka wpływając ul. obecnie Wodnej do jeziora Zielonego. na targ/Tag , jak podal mi J Holender był staw o tej nazwie. Lokalni mieli wpływać na targowisko krypami . Suche szlegen było dla kupcow napływowych. Prowadzono handel sukna do Bizancjum , które rozprowadzali Normanie . Osada plemienna miała ,,Wolność ‘’ w gruncie i prawo zwyczajowe na tz. Wolności / na terenie jak do obecności w nazwie ,,Wolnosc’’. Ten przywilej zachował się do okresu Dobiesława sędziego ziemskiego , któremu, Zakon Krzyzacki odebral Włość Rycerska,, Wlest’’ Ta, nadając miastu w podaniu lokacji podając zapis ,-jedynie młyna na użytek miasta. Dobiesława , który strącił nie tylko młyn w lokacji. podano jako sąsiada u miasta... Czyt. Rozdział ,,Włość Rycerska’’ Obecnie śródmieścia jakie było w murach krzyżackich wysiedlono do Szlegen /czyt, z slangiem kaszubskim/. Znaczące ogrody , w tym sady jabłoni potwierdzają kroniki , -o zamiłowaniu Chojniczan o piwa jabłkowego. Zwyczaj warzenia piwa domach zachował się do okresu jarzma krzyżackiego …niemniej, w drodze zuchwałości radnych naniesiono na ta wolność ograniczenia do zakazu warzenia włącznie. Odtąd , jedynie radni maja przywilej Wolności… Czesc druga stanowi Na Pomorzu obecność Palatyna Magnusa założyciela strażnicy Rycerskiej w Chojnicach….